मातीजन्य रोग व्यवस्थापनासाठी ट्रायकोडर्माचा अवलंब कसा कराल – संपूर्ण माहिती*

     *मातीजन्य रोग व्यवस्थापनासाठी ट्रायकोडर्माचा अवलंब कसा कराल – संपूर्ण माहिती*

आपल्या शेताच्या जमिनीत अनेक प्रकारच्या बुरशी आढळतात. ट्रायकोडर्मा ही मातीतील सेंद्रिय बुरशी आहे जी जमिनीतील रोग व्यवस्थापनासाठी अत्यंत उपयुक्त असल्याचे आढळून आले आहे. सेंद्रिय शेतीमध्ये रोग व्यवस्थापनासाठी बियाणे आणि माती प्रक्रियेसाठी ट्रायकोडर्मा वापरण्याची शिफारस केली जाते. ट्रायकोडर्मा ही फ्रेंड फंगस म्हणून ओळखली जाते.

ट्रायकोडर्माच्या वापरामुळे जमिनीचे आरोग्य तसेच मानवी आरोग्य सुधारते. ट्रायकोडर्माच्या वापराद्वारे मातीचे आरोग्य राखणे अन्न सुरक्षा आणि पोषणाची उद्दिष्टे साध्य करण्यासाठी, हवामान बदलाशी लढा देण्यासाठी आणि सर्वांगीण आणि शाश्वत विकास सुनिश्चित करण्यासाठी आवश्यक आहे. जमिनीत प्रत्यक्ष किंवा अप्रत्यक्षपणे होणाऱ्या सर्व क्रियांमध्ये ट्रायकोडर्माचा महत्त्वाचा वाटा असतो.

ट्रायकोडर्माच्या अनेक प्रजाती आहेत ज्यात 2 प्रजाती केवळ आपल्या देशात वापरल्या जातात. ट्रायकोमा हर्झियानम आणि ट्रायकोडर्मा विरिडीवर आधारित सेंद्रिय बुरशीनाशक हे शेतकऱ्यांसाठी वरदान आहे. ट्रायकोडर्माचा नैसर्गिक स्वरूपात वापर करणे पूर्णपणे सुरक्षित मानले जाते. त्याच्या वापरामुळे पर्यावरण आणि माती-परिसंस्थेवर कोणतेही दुष्परिणाम दिसून आलेले नाहीत.

ट्रायकोडर्मा वापरून आपले शेतकरी बांधव विविध पिकांचे मातीजन्य रोग जसे की वाळलेले किंवा कोमेजणे, मुळे आणि विल्टिंग, कंद कुजणे, कॉलर रॉट इत्यादी रोगांचे घटक नष्ट करून त्यांची वाढ थांबवतात किंवा पायथियम, फायटोफथोरा, Rhizoctonia, Sclerotinia, Sclerocium इ. पिकांच्या सुरक्षिततेची खात्री करते.

ट्रायकोडर्मा पिकांवरील रोगांपासून वेगवेगळ्या प्रकारे संरक्षण करते. पहिल्या प्रकारात, जमिनीत त्यांची संख्या वाढवून, रूट झोनमध्ये प्रतिजैविक रसायनांचे संश्लेषण आणि उत्सर्जन करून, कारक जीवांवर हल्ला करून त्यांचा नाश करून किंवा फायटिनेज, व्हिटा 1 सारख्या विशेष एन्झाईम्सच्या मदतीने रोग घटकांचा नाश करून. ,3 glucanase. संरक्षण करते.

या व्यतिरिक्त, ट्रायकोडर्मा वनस्पतींमध्ये आढळणारे वाढ संप्रेरक आणि रोग-प्रतिरोधक जनुक सक्रिय करते आणि अप्रत्यक्षपणे वनस्पतींना वाढण्यास आणि रोगांशी लढण्यासाठी शक्ती प्रदान करते. ट्रायकोडर्मा, सेंद्रिय बुरशीनाशकाचा योग्य प्रमाणात, योग्य वेळी, योग्य ठिकाणी, योग्य पद्धतीने वापर करणे आवश्यक आहे.

ट्रायकोडर्मा कसे वापरावे ?

बीजप्रक्रियेसाठी ट्रायकोडर्मा 5-8 ग्रॅम आणि खरुज प्रक्रियेसाठी 10-15 ग्रॅम प्रति लिटर पाण्यात मिसळून मुळे 30-35 मिनिटे भिजवून ठेवल्यानंतर सावलीत ठेवा.

बियाणे प्राइमिंग- 1 किलो शेणात 10 ग्रॅम ट्रायकोडर्मा पावडर मिसळून द्रावण तयार करा. या द्रावणात तृणधान्ये, कडधान्ये आणि तेलबिया पिकांचे 1 किलो बियाणे भिजवून 20-25 मिनिटे सावलीत वाळवावे व नंतर पेरणी करावी.

माती प्रक्रिया- 100 किलो कुजलेले शेण 4 किलो ट्रायकोडर्मा पावडरमध्ये मिसळा आणि तागाच्या गोण्यांनी चांगले झाकून टाका. ओलावा टिकवून ठेवण्यासाठी बेडवर पाणी शिंपडा.

रोपवाटिकेतील मातीवर प्रक्रिया करण्यासाठी 5-10 ग्रॅम ट्रायकोडर्मा पावडर प्रति लिटर पाण्यात मिसळून रोपवाटिकेच्या जमिनीला चांगले पाणी द्यावे.

ट्रायकोडर्मा वापरण्याचे फायदे

ट्रायकोडर्माच्या वापराने आपले शेतकरी बांधव विविध पिके जमिनीतून पसरणाऱ्या रोगांच्या प्रादुर्भावापासून वाचवू शकतात.

ट्रायकोडर्मा हा एक प्रकारचा ग्रोथ हार्मोन म्हणून काम करतो. हे फॉस्फेट आणि इतर सूक्ष्म अन्नद्रव्ये विरघळवणारे बनवते आणि वनस्पतींना दुष्काळी प्रतिकार देखील प्रदान करते.

ते वनस्पतींमध्ये अँटिऑक्सिडंट क्रियाकलाप वाढवते.

हे जमिनीतील सेंद्रिय पदार्थांचे विघटन करण्याच्या प्रक्रियेला गती देते.

कीटकनाशके आणि रासायनिक खतांनी दूषित झालेल्या मातीच्या उपचारात ती महत्त्वाची भूमिका बजावते.

ट्रायकोडर्मा वापरताना घ्यावयाची खबरदारी

ट्रायकोडर्मा वापरण्यापूर्वी 8-10 दिवस आणि 8-10 दिवसांनंतर कोणतेही रासायनिक बुरशीनाशक वापरू नका.

ट्रायकोडर्मासोबत कोणतेही रसायन वापरू नका.

ट्रायकोडर्माच्या पॅकेटवर मॅन्युफॅक्चर तारीख लास्ट डेट तपासणे आवश्यक आहे.

फक्त उच्च दर्जाचा ट्रायकोडर्मा वापरा. C.F.U.2C 10*8 प्रति ग्रॅम असावे.

वापराच्या वेळी शेतातील जमिनीत योग्य ओलावा असल्याची खात्री करा.